Zeilen naar de Oostzee

REISBLOG 13:
Dag 58: maandag 27 juli 2015: Helsinki:
Voor tienen meld ik me bij Nurminen. Bij deze zaak kun je zeekaarten kopen en ze zijn ook dealer van Raymarine. Dat is het fabricaat van mijn automatische piloot. Van het type wat ik wil kopen moeten ze volgens hun computer altijd één stuks op voorraad hebben. Maar hun computer werkt net zo slechts als mijn oude piloot. De verkoper zoekt in alle hoeken maar vindt er geen. Wel hebben ze kaart C. Die breng ik eerst aan boord. Daarna ga ik met het kaartje uitgeprint door de verkoper van Nurminen naar zijn concurrent Marinea aan de andere kant van de stad Helsinki. De acht kilometer op mijn vouwfietsje worden er meer dan tien want ik moet door de stad en vergis me regelmatig in de route. Onderweg kan ik foto’s maken van de vele veerschepen en cruiseschepen; het zijn er tientallen. En van jachthavens, eilandjes en oude gebouwen. Het wordt dus een soort sight seeing op de fiets. Mijn tablet leidt me steeds weer naar de juiste route.
Bij Marinea hebben ze mijn automatische piloot wel op voorraad. E439,- kost het ding, een aanbieding zei de verkoper. De doos past met moeite in mijn rugzak.
Op de terugweg kom ik door het centrum van de stad waar een grote markt is met veel eetstalletjes. Ik kies voor een menu met rendier gehaktballen, aardappelen en groente en laat het me goed smaken. Ongelooflijk hoeveel eten twee mensen kunnen bereiden en verkopen. Vanavond hoef ik geen eten klaar te maken.
Ondanks dat het maandag is, is het vreselijk druk in de stad. Je hoort hier alle talen. Iemand verbaast zich in het Nederlands dat je hier Nederlandse aardbeien kunt kopen.
Ook terug naar de Almare is het weer ongeveer 10 kilometer fietsen. Ik voel nu spieren waarvan ik het bestaan niet vermoedde.
De montage van de piloot was moeilijker dan ik verwachtte. Aan het oude apparaat zit een verlengstangetje dat ik weer aan de nieuwe moet bevestigen en ik krijg het niet los. Ook niet met behulp van de bankschroef die ik in de jachthaven vind. Aan de overkant is een werfje waar ze me wellicht kunnen helpen maar daar zijn alle werkers aan boord van diverse schepen. Maar er is ook een monteur van Volvo Penta die bereid is te helpen. Met een betere bankschroef en overgrote tangen lukt het ons om de verlenging los te krijgen. Later helpt hij me ook weer mee de verlengstang aan de nieuwe piloot te bevestigen. Van een vergoeding wil hij niets weten. Morgen op weg naar Porkkola kan ik het apparaat testen.
Bij weer een andere zaak zeil reparatie tape gekocht. Ik moet weer een klein scheurtje in het grootzeil verhelpen. Het zeil is oud en moet in zijn geheel in het komende seizoen worden vervangen. Ook vervang ik een bout voor de zeilbevestiging aan de giek.
Daarna spring ik weer op de fiets om mijn proviand aan te vullen. Aan beweging geen gebrek.
En ook deze dag ging razendsnel voorbij.
Dag 59: dinsdag 28 juli 2015: Helsinki – Porkkola:
Direct uit de haven kan ik de piloot testen en de zeilen hijsen. De nieuwe piloot werkt goed; ik kan me weer veilig over het dek bewegen. Er is weinig wind, ik laat de motor op halve kracht meedraaien. Op die manier vaar ik met een snelheid van 4 – 5 knopen.
Varen door de Finse scheren is erg apart. Je vaart langs duizenden eilandjes. De route verandert steeds want vaak is het te ondiep. Op de kaart staat aangegeven hoe de route verloopt en tot welke diepgang je deze route kunt gebruiken. Het lijkt allemaal erg gemakkelijk maar dat is het niet. Je moet steeds van koers veranderen, boeien tellen en eilandjes tellen. Soms weet je niet meer waar je bent. De digitale kaart op mijn tablet brengt me dan weer op de juiste koers. Bovendien ben je snel afgeleid door de mooie omgeving en de kapitale huizen die je op de eilandjes ziet.
Snelle motorboten scheuren je links en rechts voorbij. Het heeft totaal geen zin om te vragen vaart te minderen, het helpt niet. Ze snellen je op een afstand van enkele meters voorbij en groeten beleefd. Dat ze een hoge hekgolf veroorzaken waar anderen last van hebben dat merken ze zelf niet eens.
Porkkola werd me aanbevolen door Finse zeilers op het eilandje Abruka en in deze jachthaven leg ik vroeg in de middag aan. Het is een erg kleine jachthaven met een beperkt aantal gastplaatsen. Er is een winkel, een restaurantje en je kunt er ook benzine kopen. En er is Wi Fi zegt men trots.
Inderdaad, het is een mooie, rustige haven. Het is hier ’s avonds zo stil dat je de vissen hoort. Er zwemmen duizenden rondom de Almare en af en toe springt er eentje uit het water en hoor je hem terugvallen.
Er zijn ook minpunten: Alle wc’s zijn verstopt en kunnen niet worden gebruikt en de automaat om benzine te kunnen kopen levert slechts voor E10,- of een meervoud daarvan. Bij E20,- lopen mijn jerrycans over, ik neem genoegen met twee niet volle jerrycans. En op het internet kom je slechts soms als je in de buurt van het winkeltje bent.
Maar niet geklaagd, het was zonnig vandaag, bij aankomst kon de korte broek aan. Ik heb nog een korte fietstocht gemaakt door de bossen maar ben snel teruggekeerd. Er is veel hoog en laag en om de honderd meter zijn flinke verhogingen gemaakt om te voorkomen dat het verkeer te snel gaat.
Morgen vaar ik verder naar Barosund op het eiland Orslandet. Ook aanbevolen door de Finse buren. Niet erg ver maar dat heeft ook weer een voordeel, je hebt iets meer tijd om de omgeving te zien.
Dag 60: woensdag 29 juli 2015: Porkala – Barosund:
Porkkola wordt met twee k’s geschreven en met één. De jachthaven noemt zich Porkola Havby.
Verandert het weer? Ik kan de dag in korte broek beginnen. Maar er is weinig zeilwind.
Ik hoef me niet te haasten, na de koffie – om half tien – vertrek ik uit Porkola Havby, hijs meteen de zeilen en laat de motor op halve kracht meedraaien. Zonder motor vaar ik met een snelheid van minder dan 3 knopen; met de motor om en nabij 5. Ik neem weer de route door de Finse Scheren. De huizen zijn hier iets minder protserig want het is verder van de stad Helsinki. Af en toe moet ik eventjes stil liggen om me opnieuw te oriënteren. Ik gaf altijd de voorkeur aan papieren zeekaarten maar begin de digitale kaart ook te waarderen. Een digitale kaart geeft de positie van jouw schip aan en de vaarrichting.
Ook op deze route snellen de motorboten je op korte afstand voorbij. Soms tussen twee zeilschepen door.
Om twee uur maak ik al vast in de kleine haven van Barosund op het eiland Arslandet. Ik kan dus weer een eiland toevoegen aan mijn lijstje.
Eigenlijk is Barosund een soort proviand haven. Er is een supermarkt en een tankstation. Tot mijn verrassing mag je hier gratis liggen. Voor het toilet en de douche moet je wel E1,- betalen.
Nog eventjes gefietst over het eiland. Ook hier fiets je door eindeloze bossen. Op de duur wordt het een beetje eentonig. De Waddeneilanden zijn veel gevarieerder.
Morgen wil ik naar Hanko. Ik ben er eerder geweest met een erg snelle veerboot vanuit Rostock toen ik met Henny een autoreis naar de Finse poolcirkel maakte.
De afstand naar Hanko is hemelsbreed 29 mijl. Door het sluip, - en kruipwerk langs de vele eilanden zal het wel 35 mijl worden.

Dag 61; donderdag 30 juli 2015: Barosund – Hanko:

Wat is er met het weer aan de hand? Warm en koud wisselen zich af, net als de wind. Geen wind, weinig wind en wind uit de verkeerde richting. Bij Barosund lig je erg beschut, maar bij het wegvaren merk je hoe koud het is. Het is zwaar bewolkt maar nog droog.
Onderweg doe ik een trui en de zeilkleding aan. Net op tijd want ik krijg een ontzettende bui op mijn kop. Normaal zet ik dan de zuidwester op zodat het water niet in mijn nek stroomt. De zuidwester (van Henny) gebruik ik nu om mijn tablet droog te houden. Het apparaat heeft slechts een waterdruppel nodig om van app te veranderen.
Toch lastig zo een bui, er is dan nauwelijks zicht, net op een moment dat je de koers veel moet wijzigen.
Er vaart nog een jachtje voor me. De schipper is bekend met deze omgeving, hij weet ook de weg als het zicht slecht is. Ik achtervolg hem minstens tien mijl. Het is dan weer droog en het zicht weer goed. Ik ga naast hem varen en zeg hem in het Engels dat hij mij de weg heeft gewezen en bedank hem. Laat het nu de enige Finse kapitein zijn die geen Engels spreekt. Hij begrijpt er niets van.
Er kan niet worden gezeild. De wind komt uit het westen. Ook op de motor varen is lastig door de vele koersveranderingen. Soms vaar je op enkele meters afstand van enorme rotsblokken. Sommige rotsen naast de vaargeul steken net hun neus boven water. Andere – net onder water – zie je niet.
Om 16.00 uur vaar ik de jachthaven van Hanko binnen. Een deel van de haven is eiland rondom een enorme rots. Toch kies ik voor het andere deel waar je gelijk aan land kunt stappen. De havenmeester vraagt waar ik vandaan kom en hijst de Nederlandse vlag.
Voor het eten nog een stukje van de stad op de fiets verkend. Ik zoek een kapper. Na 9 weken lijkt mijn hoofd op een ragebol. In de straat die de havenmeester aanwees zijn slechts dameskappers.
’s Avonds nog een stukje door de haven gewandeld.
Morgen zoek ik verder naar een kapper en verken ik Hanko.
Op het dak van een restaurant vlak bij de jachthaven speelt een bandje rampestamp muziek. Het is niet om aan te horen. Je hoort hier vooral de bassen. Van mij mogen ze ophouden.
Dag 62; vrijdag 31 juli 2015: Hanko:
De dichtstbijzijnde dameskapper wijst me de weg naar een andere kapper. In het winkelcentrum. Deze wil dat ik morgen terugkom. Als ik uitleg dat ik morgen wil uitvaren mag ik plotseling direct worden geknipt.
Het meisje dat me knipt spreekt goed Engels. Zij verwijst me ook naar een grote supermarkt om de hoek.
Het gevolg is dat ik al voor elven zou kunnen uitvaren maar ik heb voor twee nachten betaald en wil Hanko verkennen. Hanko telt 9000 inwoners maar wordt ook summercity genoemd. Het stadje wordt vooral in de zomer door veel mensen bezocht.
Weer bij de Almare aangekomen blijkt dat er veel schepen binnenkomen vanwege de harde wind.
Het weer blijkt weer eens onvoorspelbaar. Volgens meerdere wind programma’s zou er niet veel wind zijn maar nu is het weer eens anders.
Ik blijf in de haven, drink koffie en lees. Na de lunch spring ik op de fiets en rijd de fietsroute die op de kaart van Hanko staat. Het is een mooie route die voornamelijk door de buitenwijken en door de natuur gaat. De straatnamen zijn vernoemd in het Fins en in het Zweeds. Vanwege de vele Zweedssprekende bewoners.
In de buitenwijken staan mooie houten villa’s omringd door grote tuinen. Ik rijd afwisselend door de buitenwijken en de bossen. Hanko is een schiereiland, aan de andere zijde zijn er nog meer jachthavens. Nog mooier maar verder van mijn geplande route.
Vanaf de watertoren kan ik alles nog een keer van boven zien.
Dit weekend is het pokerweekend in Hanko. Of het met poker te maken heeft weet ik niet. In de haven verschijnen er plotseling allerlei podia en vreettentjes. Audi laat zijn nieuwe automodellen zien op de kade, er zijn waterscooters, surfplanken en vooral veel raceboten en grote protsige motorjachten.
Het trekt vooral veel bierdrinkend publiek en schaars geklede dames.
Ieder motorjacht laat luid zijn eigen muziek horen. Het is een kakafonie van herrie. Gelukkig is het aan mijn steiger iets rustiger, ik vlucht aan boord.
Ik kan in het Roxx Café op het internet, maar ik vertik het er heen te gaan, er is nu slechts lallend publiek.
Als het weer het morgen toestaat vaar ik naar Rosala. Daar begint zo ongeveer Äland, denk ik.
In Helsinki was ik ongeveer 850 mijl verwijderd van mijn thuishaven Numansdorp. Omdat ik nu steeds westwaarts ga wordt deze afstand slechts langzaam kleiner. Als ik in Zweden ben ga ik voornamelijk zuidwaarts.
Dag 63; zaterdag 1 augustus 2015: Hanko – Rosala:
’s Morgens lopen ze nog te lallen over de kade. Ik ben blij dat ik Hanko ga verlaten, ik hou niet van mensenmassa’s. Om 8 uur verlaat ik de haven. Geholpen door de zeekaart en de digitale kaart ben ik snel op de route naar Rosala. Hemelsbreed is de afstand 16,8 mijl, niet zo ver. Weer tegenwind! Ik had de gehele route andersom moeten kiezen: van Zweden via Äland naar Finland. Meestal is er een noordwesten wind.
Gisteravond informeerde ik bij de havenmeester naar het komende weer. Windguru en windfinder zaten er de laatste dagen vaak naast. Kijk morgenvroeg maar hoe het weer is zei de havenmeester; hij vertrouwt de prognoses ook niet meer.
Vanaf 11 uur ging het behoorlijk waaien. Windkracht 6 -7 van voren. Er komt veel water over. Het laatste stukje naar Rosala gaat met halve wind en later in de luwte tussen de eilanden. Om 12.45 uur maak ik vast aan een hekboei en de steiger. Keurig met de neus in de wind. Het zeilpak en de trui zijn niet meer nodig.
De buurvrouw spreekt me aan in het Russisch vanwege het rood wit en blauw.
Rosale ligt op het eiland Rosalandet. Ik heb tijd zat om een fietstochtje over het eiland te maken. Naar het dorpje Rosala. Veel mooie kleine houten huisjes. Veel is er niet te beleven. Ik zei het al eerder: bos, bos en nog eens bos. Een gezonde omgeving maar op de duur een beetje eentonig.
Mijn volgende bestemming is het eiland Jurmo. Hemelsbreed op 25,6 mijl afstand. In werkelijkheid ongeveer 30 mijl. Hoe is het weer morgen? Ik weet het niet en heb hier geen internetverbinding. Volgens eerdere gegevens van Windguru zal er een ietsje meer wind dan vandaag zijn! Ik wacht af hoe de toestand morgenvroeg is en beslis dan wat te doen.
Dag 64; zondag 2 augustus 2015: Rosala – Jurmo:
Volgens de buurman spreekt de Finse weerdienst van 5 tot 10 m/s voor vandaag. Ik vertrek om 7.45 uur en mijn windmeter geeft als hoogste waarde 20,1 knopen/sec. Dat komt overeen met de Finse prognose en is windkracht 5 Beaufort. Daar valt goed mee te zeilen. Maar voor mij is er tegenwind! Kruisen in de vaargeulen daar begin ik niet aan. Te veel rotsen in de buurt. Deze trip moet weer op de motor.
Om 13.20 uur bereik ik na 26,7 mijl het eilandje Jurmo. Ik ben nu in Äland aangekomen, de eilandengroep tussen Finland en Zweden. Het is me van twee kanten aanbevolen om hier een stop te maken.
Het is een klein eiland, de fiets blijft aan boord. Het eiland is totaal anders dan de vorige. Op meer dan de helft van het eiland groeit heide. Vanuit de kleine jachthaven (E15,- / nacht) beklim ik een berg midden op het eiland. Er staat een soort meiboom op.
Daarna ga ik naar het dorpje. De wieken van de molen midden in het dorpje zijn vastgebonden.
Vervolgens ga ik naar het kleine kerkje naast het dorp. Het is het kleinste kerkje dat ik ooit zag. (Op Little Church op Guernsey na) Rondom is de begraafplaats. Een bordje verwijst naar Munkringar in het bos. Wat Munkringar is ben ik niet te weten gekomen. Ik vond niets in het bos, slechts veel vervelende steekvliegen. In de haven heb je geen last van vliegen omdat er meer wind is.
’s Avonds gaat het hard waaien. Er komen nog een aantal schepen binnen die moeite hebben met aanmeren. Veel schepen brengen extra lijnen uit om de hekboei te ontlasten. Ik help één schip met aanmeren en één schip met het aanbrengen van meer landvasten. Het is een 42-voeter, een echte windvanger. Nu, bijna 10 uur is de rust weergekeerd.
Als het weer het toelaat vaar ik morgen naar Hellsö op het eiland Kökar.
In voorgaande havens was er geen internetverbinding mogelijk. Reisblog 13 kan ik nog niet verzenden. Ook hier lukt het niet, er is zelfs geen elektriciteit op de kade. Geen douches, wel kakdozen.
Toch is het een mooi eilandje!
Dag 65; maandag 3 augustus 2015: Jurmo – Hellsö:
In het kleine winkeltje aan de haven is geen brood te koop. Ik heb nog 3 boterhammen en die smeer ik voor onderweg. Gelukkig heb ik nog ovenbroodjes in de bakskist. Met een hapjespan als ovenpan weet ik deze klaar te maken. Dat wil zeggen; aan één zijde zwart en de andere zijde niet warm. Ik had ze eerder moeten omdraaien. Meestal smeer ik 8 boterhammen; 4 als ontbijt en 4 voor onderweg en heb daarna nog trek.
Tegen negenen ben ik weer onderweg. Weer westenwind, dus tegen, de motor doet het zware werk. Door de storm van gisteravond is de zee nog ruw. De Almare maakt soms behoorlijke klappen op het water.
Om kwart over twee maak ik vast in het kleine jachthaventje van Hellsö. De haven ligt erg beschut, de zon komt door en het wordt warm. Het is er volmaakt rustig.
Het laatste stukje (totaal 24,6 mijl) was lastig. De Finse kaarten zijn erg compleet. De vaargeulen en de vaarrichting naar een haven zijn duidelijk aangegeven. Het laatste stukje naar deze haven echter niet. Ik minder dan vaart om niet voor verrassingen komen te staan.
In de namiddag nog even naar het dorpje Hellsö gefietst. Ik dacht dat er een winkel zou zijn. Maar dat was niet het geval. Volgens een Finse jongedame (ze sprak Engels met een Amerikaans accent) is er een winkel in Karlsby, ook op het eiland Kökar. Zij raadt me aan om morgen te gaan, dan zijn er weer nieuwe voorraden. Karlsby ligt 8 kilometer verderop. Ik besluit om morgen in Hellsö te blijven, het eiland Kökar op de fiets te verkennen en gelijk boodschappen te doen in Karlsby. Benzine koop ik in deze jachthaven.
Er is wel een internetverbinding mogelijk. Maar niet vanuit de haven. Morgen neem ik de laptop mee naar het kleine winkeltje in de haven en probeer het reisblog te verzenden.